مبانی نظری و پیشینه تحقیق نظریه های خودناتوان سازی تحصیلی(فصل 2) - دانلود رایگان
دانلود رایگان
دانلود رایگان لینک دانلود و خرید پایین توضیحاتدسته بندی : ووردنوع فایل : word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )تعداد صفحه : 36 صفحه قسمتی از متن word (..docx) : نظریه های مربوط به خودناتوان سازی هیگینز (1990، به نقل از نیکنام و همکاران،1389) بنیان های اصلی رفتارهای خودناتوان ساز را از گذشته تا روان شناسی عزت نفس آدلر دنبال می کند که طبق آن، انگیزه های افراد از نیاز به جبران احساسات ذهنی، حقارت و ضعف نشأت می گیرند. در سال های اخیر نیز، نظریه های مختلفی از خودناتوان سازی تحت تئوری های هدف (مارتین و همکاران-Martin et al.،2003)، نیاز (الیوت و چرچ-Elliot&Church،2003)، انگیزش خودارزشی (کاوینگتون-Covington،1973)، خودتائیدی(سیگل و همکاران-Siegel et al.،2005) و خود تنظیمی-Self-regulation(هندریکس و هیرت-Hendrix&Hirt،2009) تعیین شده است.نظریه آدلر آدلر معتقد بود که احساس های حقارت-Inferiority feelings همیشه به عنوان یک نیروی برانگیزاننده در رفتار وجود دارند. او نوشت: انسان بودن یعنی خود را حقیر احساس کردن، چون این حالت در همه ما مشترک است، نشانه ضعف نا به هنجاری نیست. این احساس ها منبع همه تلاش های انسان برای غلبه کردن بر حقارت حتی واقعی یا تخیلی مان است. آدلر معتقد بود که کودک از قدرت و نیرومندی والدین خود و از نا امیدی تلاش برای مقاومت یا مبارزه با آن قدرت آگاه است. در نتیجه کودک نسبت افراد بزرگتر و نیرومندتر اطراف خود احساس حقارت را پرورش می دهد. اگر چه تجربه اوّلیه حقارت به کودکی مربوط می شود ولی به صورت ارثی تعیین نشده است، بلکه این تجربه از محیط ناشی می شود که برای همه کودکان یکسان است، بنابراین احساس های حقارت، گریز ناپذیرند، امّا از آن مهم تر ضروری هستند، زیرا برای تلاش و رشدکردن انگیزش فراهم می آورند. هر چه سن فرد بالاتر می رود؛ بر تمایل او به اینکه بر ضعف خود غلبه کند و همانند دیگران شود و کارهایی کند که آن ها می کنند افزوده می شود. او به پیشرفت های خود قانع نیست و پیوسته احساس حقارت می کند و به دنبال هدف های تازه تر و عالی تر می رود امّا گاهی نیز پیش می آید که آدمی نقص یا ضعف (چشمان ضعیف، سردرد، زخم معده) را بهانه قرارداده و برای خودداری از انجام کارهای دشوار یا برای توجیه شکستی که در به ثمررساندن آن ها برخوردار است، دلیل تراشی کنند. آدلر بر این باور است، کودکانی که دارای نقص بدنی هستند، خود را برای روبرو شدن با پیشامدهای زندگی ناتوان احساس می کنند و این احساس ممکن است آن ها را از کار و کوشش بازدارد و بر ناتوانی آن ها بیافزاید. (به نقل از سیاسی، 1388)نظریه موری همه روان شناسان نسبت به نیازها که انگیزه های مهم رفتار آدمی هستند توجه داشته اند، ولی هیچ یک از آن ها به اندازه موری در این باب تأکید نکرده و به شرح و بسط و طبقه بندی آن ها نپرداخته است. به نظر موری، نیاز تصور آدمی از نیرویی است که در مغز جای دارد و اندیشه و عمل را چنان تنظیم می کند که وضعیت نامطلوبی را به جهت معینی تغییر می دهد. درایت تعریف مقصود موری از تنظیم اندیشه و عمل این است که حرکت و فعلی را که نیاز موجب می شود، تصادفی و خود به خودی نیست و مقصود او از وضعیت نامطلوب، این است که نیاز زاده ی نارضایتی است و آدمی را به سوی هدف رضایت بخش متوجه می سازد. موری فهرستی 20گانه از نیازها ارائه داده است، در این فهرست موری به دو نیاز اشاره کرده است که به نظر می رسد این نیازها فرد را به خودناتوان سازی سوق می دهد.نیاز به حفظ حیثیت: در برابر انتقاد، سرزنش، حمله و هجوم به دفاع از خود پرداختن، اشتباه یا شکستی را پنهان داشتن، یا با دلیل تراشی به توجیه آن پرداختن.نیاز به پرهیز از شکست: خودداری از عمل از بیم شکست احتمالی، دوری جستن از هرچیزی که موجب تحقیر باشد، اجتناب کردن از وضعیت یا شرایطی که در آن احتمال تمسخر، بیزاری یا بی اعتنایی دیگران می رود. در یک طبقه بندی موری نیازها را به دو طبقه نیازهای آشکار و نیازهای ناآشکار تقسیم می کند. نیازهای آشکار آن هایی هستند که برآوردشان را فرامن مجاز می داند و احیاناً از طرف اجتماع مورد ستایش و پاداش هستند، مانند نیاز به حفظ حیثیت و جبران شکست، نیازهای ناآشکار، نیازهایی هستند که از نظر فرامن چندان مقبول نیستند و در اجتماع نیز ناپسند به شمار می آیند مانند نیاز به پرخاش و لذت جویی، البته در اجتماعات مختلف نوع نیازهای ناپسند و پسندیده ممکن است فرق داشته باشد. (سیاسی، 1388)نظریه اسناد فرضیه اصلی نظریه اسناد این است که مردم فعالانه در جست وجوی کشف چرایی رخ دادن وقایع هستند. به عبارت دیگر، ما نه فقط می توانیم بدانیم دیگران چگونه رفتار می کنند، بلکه می خواهیم بدانیم چرا اینگونه رفتار می کنند، زیرا تشخیص می دهیم که این دانش می تواند به ما کمک کند پیش بینی کنیم آن ها در آینده چگونه رفتار خواهند کرد. فرآیندی که از طریق آن ما چنین اطلاعاتی را جست وجو می کنیم، اسناد گفته می شود. به تعریفی رسمی تر اسناد به تلاش های ما برای درک علل زیربنایی رفتار دیگران و در برخی موارد علل رفتار خودمان اطلاق می شود. (بارون و بیرن و برنسکامب-Baron & Biren & Berneskamb، به نقل از کریمی، 1388) در زمینه های آموزشگاهی و تحصیلی، موفقّیت و شکست اغلب به توانایی، تلاش، شانس و دشواری یا آسانی تکلیف نسبت داده می شود که در این میان، توانایی و تلاش بیش از همه به عنوان علّت موفقّیت و شکست در نظر گرفته شده اند. افراد به هنگام تبیین پیامدهای پیشرفت، بیشتر این اهمّیت را به شایستگی (توانایی) و میزان تلاش خود می دهند. (گراهام -Graham،1997) علت های بالقوه موفقّیت و شکست دارای یک سری ویژگی های زیربنایی هستند. در این رابطه سه ویژگی تحت عنوان ابعاد علی شناسایی شده اند که عبارتند از «جایگاه، پایداری، کنترل » (واینر -Vayner،1985) بعد پایداری یا ثبات به چگونگی حالت اسناد در طول زمان اشاره دارد و دامنه ای از ثبات تا بی ثباتی را در برمی گیرد. دلایل را می توان به دو صورت درونی و بیرونی (جایگاه یا منبع) به صورت قابل کنترل و غیر قابل کنترل طبقه بندی کرد. (پینتریچ و شانک، به نقل از شهر آرای،1386) جایگاه علیت به درونی و بیرونی بودن علت برای فرد اشاره دارد. از بین علل مهم، توانایی (استعداد) و تلاش از علل درونی هستند، چرا که منعکس کننده ویژگی های شخصیتی فرد می باشند. دشواری تکلیف و شانس بیرونی هستند، زیرا پیامدهای محیط می باشند.«بعد پایداری» به ثبات یا تغییرپذیری علل در طول زمان اشاره دارد. در این میان، توانایی یک علت پایدار است، زیرا توانایی انجام یک تکلیف نسبتاً ثابت است درحالی که تلاش ناپایدار است. به همین دلیل تلاش افراد ممکن است از یک موقعیت به موقعیت دیگر تغییرکند و بالاخره کنترل به مسئولیت پذیری فرد با تأثیرپذیری علّت از اراده فرد اشاره دارد. تلاش یک علّت قابل کنترل است، چرا که افراد می توانند اراده کنند که زیاد یا کم تلاش کنند، امّا استعداد و تلاش عللی هستند که تحت کنترل فرد نمی